راهنمای خرید مودم LTE یا ADSL؛ نکاتی که کیفیت اینترنت را تعیین می‌کنند

در بازار مودم‌ها، عددهای بزرگ روی جعبه معمولاً تصویر دقیقی از تجربهٔ واقعی نمی‌دهند. آنچه کیفیت را تعیین می‌کند، سازگاری مودم با نوع سرویس، شرایط محیطی (خط تلفن یا پوشش موبایل)، و ویژگی‌هایی است که در نوسان، شلوغی شبکه و ضعف سیگنال خودشان را نشان می‌دهند.

۱) انتخاب بین LTE و ADSL؛ تفاوت اصلی در «منبع کیفیت» است

ADSL/VDSL اینترنت ثابت روی زوج‌سیم تلفن است؛ کیفیت آن به وضعیت کابل‌کشی ساختمان، نویز خط، و فاصله تا مرکز/کابینت وابسته می‌شود.
LTE/4G اینترنت مبتنی بر شبکهٔ موبایل است؛ کیفیت آن به پوشش آنتن‌دهی، شلوغی سلول، باندهای فرکانسی قابل دسترس و وضعیت سیگنال داخل ساختمان وابسته است.

نتیجهٔ عملی این تفاوت:

• •
  در DSL، اگر خط تمیز و نزدیک باشد، پایداری و نوسان کمتر معمولاً بهتر دیده می‌شود.
• •
  در LTE، راه‌اندازی سریع‌تر و جابه‌جایی آسان‌تر است، اما شلوغی شبکه و کیفیت سیگنال می‌تواند نوسان ایجاد کند.

۲) نکات خرید مودم ADSL/VDSL (برای اینترنت ثابت)

سازگاری استاندارد سرویس

• •
  اگر سرویس شما ADSL2+ است، مودم باید ADSL2+ را پشتیبانی کند.
• •
  اگر سرویس شما VDSL2 است، مودم باید VDSL2 را پشتیبانی کند؛ مودمِ فقط ADSL ممکن است همگام نشود یا عملکرد را محدود کند.

ویژگی‌های پایداری روی خطوط ضعیف یا نویزی

برخی قابلیت‌ها روی قطع‌ووصلی، افت سرعت و کیفیت در ساعات شلوغ اثر مستقیم دارند:

• •
  Vectoring (کاهش تداخل بین خطوط در VDSL2)
• •
  G.INP / Retransmission (کمک به پایداری در نویزهای ضربه‌ای)

پورت‌ها و گلوگاه شبکهٔ داخلی

• •
  پورت LAN گیگابیتی برای جلوگیری از محدود شدن سرعت داخل خانه مهم است.
• •
  اگر چند دستگاه دارید یا انتقال فایل داخل شبکه دارید، LAN گیگابیتی ارزش واقعی دارد.
• •
  برای اتصال ثابت، وجود پورت‌های کافی LAN و عملکرد پایدار فریمور از سرعت اسمی مهم‌تر است.

۳) نکات خرید مودم LTE (برای اینترنت سیم‌کارت)

باندهای فرکانسی و Carrier Aggregation (CA)

عملکرد مودم LTE به این وابسته است که:

• •
  از باندهای رایج اپراتور در منطقهٔ شما پشتیبانی کند.
• •
  از Carrier Aggregation (LTE-Advanced) پشتیبانی کند تا بتواند همزمان چند حامل را تجمیع کند؛ این موضوع در سرعت و پایداری، مخصوصاً در ساعات پرترافیک، اثرگذار است.

MIMO و آنتن خارجی

• •
  مودم‌های با MIMO قوی‌تر معمولاً در سیگنال‌های مرزی و محیط‌های شلوغ، خروجی بهتری می‌دهند.
• •
  اگر ساختمان سیگنال را ضعیف می‌کند، مودمی که امکان آنتن خارجی دارد می‌تواند تفاوت واقعی بسازد (به شرط انتخاب آنتن مناسب و نصب درست).

کیفیت سیگنال داخل خانه

LTE در بسیاری از خانه‌ها به «جای قرارگیری مودم» حساس است؛ نزدیک پنجره یا سمت دکل، گاهی اختلاف زیادی ایجاد می‌کند. این ویژگی فنی به خرید مودمی مرتبط است که گیرندگی و مدیریت رادیویی بهتری داشته باشد، نه صرفاً عدد سرعت تبلیغاتی.

۴) وای‌فای مودم؛ نقطه‌ای که بسیاری از کاربران کیفیت را از دست می‌دهند

حتی اگر اینترنت ورودی خوب باشد، وای‌فای ضعیف می‌تواند تجربه را خراب کند.

Wi-Fi 5 یا Wi-Fi 6؟

• •
  Wi-Fi 6 معمولاً برای خانه‌های پر دستگاه و محیط‌های شلوغ، مدیریت بهتری دارد و در عمل می‌تواند نوسان و ازدحام را بهتر کنترل کند.
• •
  اگر دستگاه‌های شما قدیمی‌اند، مودم Wi-Fi 6 همچنان می‌تواند مزیت پوشش/مدیریت داشته باشد، اما بیشترین سود زمانی است که گوشی/لپ‌تاپ‌ها هم Wi-Fi 6 را پشتیبانی کنند.

باند ۲.۴ و ۵ گیگاهرتز

• •
  ۲.۴ گیگاهرتز: برد بیشتر، تداخل بیشتر، سرعت کمتر.
• •
  ۵ گیگاهرتز: سرعت بیشتر، برد کمتر، مناسب برای فاصله نزدیک‌تر و بازی/استریم در همان اتاق یا نزدیک مودم.

۵) امنیت و آپدیت؛ معیار خرید، نه ویژگی لوکس

• •
  پشتیبانی از WPA3 در صورت سازگاری دستگاه‌ها، امنیت بهتری نسبت به WPA2 فراهم می‌کند.
• •
  به‌روزرسانی منظم فریمور و سابقهٔ امنیتی برند/مدل، در ریسک‌های بلندمدت مهم است؛ مودم بدون آپدیت، در معرض آسیب‌پذیری‌ها می‌ماند.
• •
  وجود شبکه مهمان (Guest Network) و کنترل دسترسی، برای خانه‌های پر دستگاه یا استفاده مشترک ضروری است.

۶) امکانات نرم‌افزاری که در استفادهٔ واقعی به کار می‌آیند

ویژگی‌هایی که معمولاً ارزش عملی دارند:

• •
  QoS (مدیریت ترافیک برای بازی/تماس/استریم)
• •
  IPv6 (در صورت پشتیبانی سرویس‌دهنده)
• •
  حالت‌های Bridge / PPPoE / VLAN (بسته به سرویس و نیاز)
• •
  پنل مدیریتی پایدار، لاگ‌ها، و کنترل سادهٔ وای‌فای

۷) معیارهای سنجش واقعی بعد از خرید (برای تشخیص مشکل از خط یا مودم)

• •
  در DSL: وضعیت Sync، حاشیهٔ SNR Margin، Attenuation و فعال بودن قابلیت‌های پایداری (مثل Vectoring/G.INP) تصویر دقیق‌تری از کیفیت می‌دهند.
• •
  در LTE: شاخص‌های RSRP/RSRQ/SINR از «تعداد خط آنتن» مهم‌ترند و کیفیت واقعی لینک را نشان می‌دهند.

جمع‌بندی

خرید درست مودم با یک اصل شروع می‌شود: «مودم باید با شرایط سرویس و محیط شما همخوان باشد.»
در DSL، سازگاری استاندارد و ویژگی‌های پایداری خط تعیین‌کننده‌اند. در LTE، پشتیبانی باند/CA، کیفیت گیرندگی، MIMO و امکان آنتن خارجی نقش اصلی دارند. بعد از آن، وای‌فای (به‌خصوص Wi-Fi 6، دوباند بودن، و امنیت WPA3) و آپدیت فریمور، تجربهٔ روزمره را می‌سازد یا خراب می‌کند.