سنجش کیفیت واقعی اینترنت: فراتر از تست سرعت
به اشتراک گذاری :
سنجش کیفیت واقعی اینترنت: فراتر از تست سرعت (P95 latency، جیتر، پکتلاس، MOS)
وقتی عدد «سرعت» همهچیز را توضیح نمیدهد
تستهای سرعت معمولاً در چند ثانیه میگویند دانلود و آپلود شما چند مگابیت است، اما همین عدد میتواند همزمان با لگ در بازی، قطعووصلی تماس، یا کندی عجیب بعضی سرویسها کنار بیاید. کیفیت اینترنت فقط «توان عبوری» نیست؛ پایداری، تاخیر و رفتار شبکه در لحظههای بد—بهخصوص در ساعات شلوغی—جایی است که تجربهٔ واقعی ساخته یا خراب میشود.
P95 latency؛ دیدن «بدترین لحظهها» بهجای میانگین
تاخیر (latency) زمان رفتوبرگشت بستههاست، اما میانگینِ تاخیر اغلب تصویر را زیبا میکند. P95 latency میپرسد در بدترین ۵٪ زمانها چه اتفاقی میافتد؛ یعنی اگر شبکه گهگاه جهش تاخیر دارد، این شاخص آن را پنهان نمیکند. برای کاربر، همین جهشهای کوتاه میتواند یک «فریز» در تماس یا یک خطای لحظهای در بازی باشد، حتی اگر میانگین پینگ خوب به نظر برسد.
جیتر؛ نوسانِ تاخیر و اثرش روی صدا و تصویر
جیتر یعنی تاخیر ثابت نیست و بالا و پایین میشود. در سرویسهای بلادرنگ مثل تماس صوتی/تصویری و گیمینگ، دستگاهها مجبورند برای جبران جیتر بافر بسازند؛ نتیجه یا تاخیر حسشده بالا میرود، یا صدا تکهتکه و تصویر ناپایدار میشود. به همین دلیل است که «پینگ ثابت» گاهی از «پینگ پایین» مهمتر میشود.
پکتلاس؛ خطایی که با «سرعت بالا» هم جبران نمیشود
پکتلاس (packet loss) یعنی بخشی از دادهها در مسیر گم میشوند و باید دوباره ارسال شوند یا در سرویسهای بلادرنگ اصلاً قابل جبران نیستند. در دانلود فایل، پکتلاس معمولاً فقط سرعت را پایین میآورد؛ اما در تماس و بازی، پکتلاس مستقیم به پرش صدا، مکث تصویر، یا رفتار غیرقابلپیشبینی تبدیل میشود. حتی پکتلاس کم اما پیوسته میتواند کیفیت را مدام «ریزش» دهد و تجربه را فرسوده کند.
MOS؛ ترجمهٔ کیفیت به زبان تجربهٔ کاربر
MOS (Mean Opinion Score) یک مقیاس ادراکی است که کیفیت تماس صوتی یا ویدئویی را به یک امتیاز قابلفهم تبدیل میکند. بسیاری از سامانههای پایش شبکه، MOS را از روی تاخیر، جیتر و پکتلاس (و گاهی کُدک و نرخ بیت) تخمین میزنند تا خروجی به زبان «کیفیت مکالمه» نزدیکتر شود. وقتی عدد سرعت خوب است اما MOS پایین میافتد، یعنی مشکل از کیفیت تجربه است نه از ظرفیت خام.
تاخیر زیر بار و بافربلوت؛ آزمونِ واقعی شبکههای خانگی
یک دام رایج این است که پینگ را در حالت بیکار بسنجیم، در حالیکه بسیاری از مشکلات دقیقاً وقتی رخ میدهند که همزمان دانلود، آپلود یا استریم در جریان است. در این شرایط، صفهای طولانی در مودم/روتر یا تجهیزات شبکه میتواند تاخیر را ناگهان بالا ببرد؛ پدیدهای که با عنوان «بافربلوت» شناخته میشود. سنجش «تاخیرِ تحت بار» کنار P95 latency نشان میدهد چرا با وجود سرعت مناسب، تجربهٔ شما در لحظههای شلوغ خراب میشود.
سنجشِ عملیتر در خانه و برای ISPها
برای نزدیک شدن به واقعیت، اندازهگیری باید تکرارشونده و در بازههای زمانی مختلف باشد؛ چون پیک مصرف شبانه کیفیت را متفاوت میکند. اگر هدف تشخیص مشکل است، تست را تا حد امکان روی اتصال کابلی انجام دهید تا وایفای متغیرِ اضافی نباشد و همزمان با سرعت، تغییرات تاخیر و پکتلاس را هم ثبت کنید. از سمت ISP نیز تصویر وقتی کامل میشود که شاخصهایی مثل P95/P99 latency، جیتر و پکتلاس برای هر ناحیه و در ساعات مختلف پایش شود تا گفتگو از «عدد تبلیغاتی» به «کیفیت تجربه» منتقل شود.
جمعبندی
اینترنت خوب فقط اینترنت سریع نیست؛ اینترنتی است که در بدترین لحظهها هم پیشبینیپذیر بماند. وقتی P95 latency پایینتر و پایدارتر باشد، جیتر کنترل شود، پکتلاس نزدیک صفر بماند و MOS افت نکند، تماسها روانتر، بازیها دقیقتر و سرویسهای ابری قابلاعتمادتر میشوند.
برای بالا بردن دانش خود در مورد اینترنت به وبسایت ما سر بزنید
نظرات
هیچ نظری ثبت نشده است