AsiaTech logo

اشتراک‌گذاری ظرفیت در PON

نوشته شده توسطحسین سلمانی | ۸ دی ۱۴۰۴ | ۰۸:۴۴
Telegram IconX IconWhatsApp IconLinkedIn Icon
اشتراک‌گذاری ظرفیت در PON

گلوگاه «آخرین مایل»؛ چرا سرعت فیبر از یک خیابان تا خیابان دیگر فرق می‌کند

فیبر نوری برای بسیاری از کاربران مترادف با «سرعت ثابت و بالا» است، اما تجربه میدانی در شهرها نشان می‌دهد حتی دو خیابان نزدیک هم می‌توانند کیفیت کاملاً متفاوتی داشته باشند؛ یک طرف به‌راحتی به سقف سرویس می‌رسد و طرف دیگر در ساعات شلوغ افت سرعت و نوسان می‌بیند. ریشه این تفاوت معمولاً در بخشی از شبکه پنهان است که اپراتورها و مهندسان آن را «آخرین مایل» می‌نامند؛ همان مسیر دسترسی از نقطه توزیع اپراتور تا خانه یا محل کار مشترک.


آخرین مایل در FTTH دقیقاً چیست

در شبکه‌های FTTH، مسیر فقط یک «کابل فیبر مستقیم» از مرکز تا منزل نیست. این مسیر یک زنجیره کامل از تجهیزات و اتصالات است: از OLT در سمت اپراتور، تا شبکه توزیع نوری (ODN)، اسپیلیترها، نقاط اتصال و در نهایت ONT/ONU داخل ساختمان. هر خیابان ممکن است به شاخه توزیع متفاوتی وصل باشد، با طراحی و ظرفیت‌گذاری جداگانه؛ بنابراین تفاوت خیابانی از همین‌جا شروع می‌شود.


اشتراک‌گذاری ظرفیت در معماری PON

بخش بزرگی از FTTHهای رایج بر پایه PON کار می‌کنند؛ یعنی یک پورت در سمت اپراتور از طریق اسپیلیتر بین چند مشترک به اشتراک گذاشته می‌شود. این معماری از نظر اقتصادی به‌صرفه است، اما نتیجه طبیعی آن این است که ظرفیت شاخه «مشترک» می‌شود. اگر دو خیابان روی دو شاخه با نسبت تقسیم متفاوت باشند، یا تعداد مشترکان فعالِ هم‌زمان در یک شاخه بیشتر باشد، در ساعات اوج اختلاف تجربه کاملاً قابل مشاهده است؛ حتی وقتی هر دو خیابان روی کاغذ «فیبر» دارند.


اختلاف نسل شبکه و شکاف فازهای توسعه

یک عامل کلیدی دیگر، ناهمزمانی توسعه و ارتقای شبکه است. بعضی محدوده‌ها جدیدتر اجرا شده‌اند و ممکن است روی نسل‌های جدیدتر دسترسی یا تجهیزات تازه‌تر قرار گرفته باشند، در حالی که محدوده مجاور هنوز روی نسل قدیمی‌تر یا مسیرهای تجمیع قدیمی‌تر کار می‌کند. همین تفاوت فاز توسعه باعث می‌شود کاربران احساس کنند «فیبرِ این خیابان بهتر از آن یکی است»، در حالی که واقعیت، تفاوت در سقف ظرفیت شاخه، مدل تجهیزات و کیفیت مسیر تا تجمیع است.


تجمیع و بک‌هاول؛ گلوگاه بعد از کوچه

حتی اگر شاخه دسترسی سالم و خلوت باشد، ترافیک بعد از آخرین مایل وارد شبکه تجمیع و سپس بک‌هاول می‌شود تا به گیت‌وی‌ها و هسته شبکه برسد. اگر در مسیر تجمیع، آپ‌لینک‌ها درست بُعدگذاری نشده باشند، یا یک نود محلی زیر فشار مصرف بالا قرار گیرد، ازدحام می‌تواند «محلی» شکل بگیرد؛ یعنی یک محدوده خاص در ساعات مشخص افت سرعت داشته باشد، ولی چند خیابان آن‌طرف‌تر به دلیل مسیر تجمیع متفاوت، افت کمتری دیده شود. این نوع گلوگاه معمولاً در نمودارهای شبانه‌روز و بازه‌های اوج مصرف خودش را نشان می‌دهد.


سیاست‌های سرویس و نقش نقاط کنترل

کیفیت تجربه فقط تابع ظرفیت خام نیست؛ سیاست‌های شبکه هم تعیین‌کننده‌اند. در نقاط کنترل و مدیریت سرویس، مانند محل اعمال پروفایل‌ها و کیفیت سرویس، ممکن است برای سرویس‌های مختلف تنظیمات متفاوتی وجود داشته باشد. نتیجه می‌تواند به شکل اختلاف در پایداری، جهش پینگ، یا افت سرعت در ترافیک‌های خاص دیده شود؛ بدون اینکه الزاماً مشکل «فیزیکی» در فیبر رخ داده باشد.

کیفیت اجرا در ODN و داخل ساختمان

فیبر، حساس به کیفیت نصب و نگهداری است. تعداد اتصالات، کیفیت کانکتورها، تمیزی رابط‌ها، خم‌های تند، مسیرکشی نامناسب در ساختمان، یا اجرای متفاوت توسط پیمانکاران مختلف می‌تواند حاشیه اطمینان را کم کند. وقتی حاشیه کیفیت پایین بیاید، خطا و بازارسال بالا می‌رود و خروجی نهایی برای کاربر به صورت نوسان سرعت و افت پایداری ظاهر می‌شود؛ مشکلی که گاهی فقط در ساعات شلوغ یا در بارهای خاص بیشتر دیده می‌شود.


وقتی مشکل «فیبر» نیست؛ گلوگاه داخل خانه

در بخش قابل‌توجهی از گزارش‌های کاربران، گلوگاه واقعی درون خانه است: وای‌فای، محل قرارگیری مودم، تداخل فرکانسی، کیفیت دستگاه‌ها، یا حتی کابل شبکه داخلی. در چنین شرایطی ممکن است تست سرعت نزدیک مودم عالی باشد، اما چند متر دورتر یا روی دستگاه دیگر افت شدید دیده شود. این اختلاف‌ها معمولاً به اسم «کندی فیبر» ثبت می‌شود، در حالی که مسئله اصلی، شبکه داخلی کاربر است.


جمع‌بندی

تفاوت سرعت فیبر از یک خیابان تا خیابان دیگر معمولاً یک علت واحد ندارد؛ ترکیبی از اشتراک‌گذاری ظرفیت در شاخه‌های دسترسی، تفاوت فاز توسعه و نسل تجهیزات، ازدحام در تجمیع و بک‌هاول، سیاست‌های اعمال‌شده روی سرویس، کیفیت اجرا در مسیر نوری و محدودیت‌های شبکه داخل خانه. «آخرین مایل» در عمل یک زنجیره است و کافی است یکی از حلقه‌ها در یک محدوده ضعیف‌تر باشد تا خروجی نهایی به شکل اختلاف خیابانی در سرعت و پایداری دیده شود.


برای بالا بردن دانش خود در مورد اینترنت به وبسایت ما سر بزنید

نظرات

هیچ نظری ثبت نشده است