معرفی «Amazon Leo Ultra»؛ نسل جدید اینترنت ماهواره‌ای سازمانی آمازون

شرکت آمازون با برند جدید ماهواره‌ای خود به نام Amazon Leo (نام جدید پروژه Kuiper)، از آنتن پرسرعت «Leo Ultra» رونمایی کرده است؛ محصولی که نه برای کاربران خانگی، بلکه به‌طور ویژه برای سازمان‌ها و نهادهای دولتی طراحی شده است.
این آنتن به منظومه ماهواره‌ای مدار پایین زمین (LEO) آمازون متصل می‌شود؛ منظومه‌ای که تاکنون بیش از ۱۵۰ ماهواره در مدار قرار داده و مجوز پرتاب بیش از ۳٬۲۰۰ ماهواره دیگر را نیز در اختیار دارد. هدف آمازون، ارائه اینترنت پرسرعت و کم‌تاخیر در نقاطی است که فیبر نوری، 5G یا زیرساخت‌های متعارف، یا اصلاً وجود ندارند یا به‌صرفه نیستند.

مشخصات فنی و طراحی آنتن Leo Ultra

آنتن Leo Ultra به‌عنوان پرچم‌دار خانواده آنتن‌های آمازون لئو، از نظر مشخصات فنی در رده تجهیزات حرفه‌ای قرار می‌گیرد:

• •
  سرعت دانلود تا حدود ۱ گیگابیت بر ثانیه (Gbps)
• •
  سرعت آپلود تا حدود ۴۰۰ مگابیت بر ثانیه
• •
  آنتن تخت از نوع phased-array تمام‌دوplex (ارسال و دریافت هم‌زمان)
• •
  ابعاد تقریبی ۲۰ در ۳۰ اینچ (حدود ۵۰ در ۷۵ سانتی‌متر)
• •
  بدون قطعات متحرک مکانیکی و مناسب نصب روی دکل، سقف ساختمان یا پایه‌های ثابت

بدنه این آنتن برای کار در شرایط سخت آب‌وهوایی طراحی شده است؛ از دماهای بسیار بالا و پایین گرفته تا باد شدید و بارش سنگین. به این ترتیب، می‌توان آن را در سایت‌های دورافتاده صنعتی، ایستگاه‌های کاری موقت یا محیط‌های با شرایط سخت محیطی نصب کرد.

تراشه اختصاصی و کارایی شبکه

آمازون در آنتن Leo Ultra از تراشه‌ها و اجزای رادیویی طراحی‌شده توسط خود استفاده کرده است. این سخت‌افزار اختصاصی به آنتن اجازه می‌دهد حجم زیادی از داده را با تاخیر کم پردازش کند و ارتباط پایدار با ماهواره‌ها داشته باشد.
این رویکرد باعث می‌شود آمازون کنترل کامل‌تری روی کارایی، بهینه‌سازی مصرف انرژی و امنیت ارتباط داشته باشد و بتواند سرویس را همگام با توسعه شبکه ماهواره‌ای خود ارتقا دهد.

اتصال مستقیم به AWS؛ اینترنت به‌مثابه دروازه ابر

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های Amazon Leo Ultra با سرویس‌های سنتی ماهواره‌ای، یکپارچگی عمیق آن با سرویس‌های ابری آمازون (AWS) است.

• •
  Direct to AWS (D2A): ترافیک داده از طریق آنتن می‌تواند مستقیماً وارد مناطق مختلف AWS شود، بدون آن‌که از اینترنت عمومی عبور کند. این ویژگی برای سازمان‌هایی که از دیتالیک، دریاچه‌های داده، سامانه‌های تحلیلی و هوش مصنوعی روی AWS استفاده می‌کنند، مزیت بزرگی است.
• •
  Private Network Interconnect (PNI): سازمان‌ها می‌توانند ارتباط Leo را به‌صورت خصوصی به دیتاسنتر خود یا شبکه‌های MPLS/WAN متصل کنند؛ باز هم بدون عبور از اینترنت عمومی و در نتیجه با امنیت و کنترل بیشتر.

در کنار این‌ها، آمازون روی رمزنگاری سرتاسری، مانیتورینگ پیشرفته، مدیریت ترافیک و ابزارهای مدیریتی سازمانی تاکید دارد و برای مشتریان این سرویس، پشتیبانی ۲۴ ساعته در نظر گرفته است. از نگاه آمازون، این سرویس بیش از آن‌که صرفاً «اینترنت ماهواره‌ای» باشد، درواقع دروازه‌ای امن و پرسرعت به ابر AWS از هر نقطه جهان است.

کاربردها و صنایع هدف Amazon Leo Ultra

آمازون، Leo Ultra را به‌طور خاص برای سازمان‌ها و صنایع‌ای هدف گرفته که در مناطق دورافتاده و فاقد زیرساخت ارتباطی پایدار فعالیت می‌کنند یا نیاز به لینک پشتیبان مطمئن دارند. برخی نمونه‌های کاربردی عبارت‌اند از:

• •
  انرژی و معدن: میادین نفت و گاز، سکوهای دریایی، مزارع بادی و خورشیدی؛ برای ارسال داده‌های تله‌متری، نظارت لحظه‌ای، ویدئوهای زنده و کنترل از راه دور تجهیزات.
• •
  حمل‌ونقل و لجستیک: بنادر، کشتی‌ها، خطوط ریلی و پایانه‌های باری؛ برای ردیابی محموله‌ها، مدیریت عملیات و ارائه اینترنت به کارکنان.
• •
  کشاورزی هوشمند: مزارع بزرگ و دورافتاده که به حسگرها، پهپادها و سامانه‌های پایش لحظه‌ای متکی‌اند؛ برای انتقال داده‌های محیطی و تصویری به مراکز پردازش در ابر.
• •
  دولت و مدیریت بحران: پایگاه‌های میدانی، کمپ‌های موقت، و مراکز فرماندهی در شرایط بحران؛ برای برقراری سریع ارتباطات امن و پایدار در مناطقی که زیرساخت زمینی آسیب دیده یا اساساً وجود ندارد.

در فاز آزمایشی سازمانی (enterprise preview)، آمازون اعلام کرده که با شرکت‌هایی از حوزه هواپیمایی، انرژی و لجستیک همکاری می‌کند تا کارایی Leo Ultra را در سناریوهای واقعی تست و بهینه کند.

زمان‌بندی عرضه و گسترش سرویس

در حال حاضر، Amazon Leo Ultra در قالب یک برنامه پیش‌نمایش سازمانی به‌صورت محدود در اختیار برخی مشتریان منتخب قرار گرفته است.
بر اساس برنامه اعلام‌شده آمازون، انتظار می‌رود:

• •
  ارائه تجاری کامل برای سازمان‌ها از اواخر ۲۰۲۵ آغاز شود
• •
  در طول ۲۰۲۶ به‌تدریج با پرتاب ماهواره‌های جدید و توسعه ایستگاه‌های زمینی، پوشش و ظرفیت شبکه افزایش یابد

آمازون هنوز جزئیات رسمی قیمت‌گذاری را منتشر نکرده است و گفته می‌شود قیمت و شرایط قرارداد، بسته به نوع سازمان، حجم مصرف و سطح خدمات مورد نیاز، به‌صورت مذاکره‌ای تعیین خواهد شد.

مجوزها و وضعیت حقوقی در بازارهای مختلف

آمازون برای ارائه سرویس ماهواره‌ای خود، در کشورهای مختلف به دریافت مجوز طیف فرکانسی و فعالیت ارتباطی نیاز دارد. به‌عنوان نمونه، این شرکت یک مجوز ۱۰ ساله طیف در فرانسه دریافت کرده است که البته با اعتراض و شکایت یک اتحادیه مخابراتی در سطح حقوقی مواجه شده است. بااین‌حال، انتظار می‌رود سرویس آمازون لئو، مگر در صورت تغییر جدی در تصمیم نهادهای ناظر، همچنان در مسیر عرضه در بازار اروپا و سایر مناطق جهان پیش برود.

به‌طور کلی، Amazon Leo Ultra را می‌توان بخشی از موج جدید اینترنت ماهواره‌ای نسل بعد دانست که تلفیقی از ارتباطات مدار پایین، آنتن‌های پیشرفته و خدمات ابری را به سازمان‌ها ارائه می‌دهد و تلاش می‌کند شکاف دیجیتال بین مناطق متصل و غیرمتصل را در عین پشتیبانی از نیازهای شدید داده‌ای در صنایع مختلف کاهش دهد.